Wycieczka Szlakiem Stanisława Pawelskiego
12.04.2003
długość trasy: 12 km
zbiórka: Kijewo (pętla autobusowa) o godz. 10.00

 

Życiorys Stanisława Pawelskiego

Stanisław Pawelski urodził się 19.09.1888 r. w Wieluniu koło Kalisza. Po zakończeniu nauki szkolnej rozpoczął pracę w aptece w Koninie. Po kilku latach podjął studia na na Wydziale Farmacji Uniwersytetu Warszawskiego (imatrykulacja nastąpiła 11.11.1917). Podczas studiów uczestniczył w wycieczkach krajoznawczych m.in. z Aleksandrem Janowskim - współzałożycielem Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego.
Był uczestnikiem Kampanii Wrześniowej, po zakończeniu której został aresztowany i wywieziony do oflagu w Górach Harzu (spędził tam ok. 12 miesięcy). Po powrocie do domu nadal pracował w służbie zdrowia, działał również w konspiracji pomagając partyzantom Armii Krajowej i zaopatrując ich w lekarstwa, żywność i środki opatrunkowe.
W 1945 r. został wywieziony do Związku Radzieckiego, udało mu się tam objąć funkcję zastępcy kierownika apteki. Z tego tytułu miał możliwość odbycia wielu długich podróży służbowych (zwiedził Moskwę, Kazań, był na Uralu). Po kilku latach wrócił do kraju i kierował apteką w Wieluniu. Przy nadarzających się okazjach wyjeżdżał na Ziemie Odzyskane.
W 1953 roku przyjechał do Szczecina i upodobał sobie to miasto zieleni, w następnym roku sprowadził tu na stałe swoją rodzinę, włączył się w działalność turystyczno - krajoznawczą, uzyskał uprawnienia przodownika turystyki pieszej (nr 564), i przewodnika turystycznego (nr 8/s) z prawem oprowadzania po terenie stoczni. Często organizował wycieczki dla młodzieży, w czym pomagała mu żona Emilia i córka Barbara W 1955 roku był współzałożycielem, a następnie aktywnym działaczem Koła Nr 1 PTTK, które później przekształciło się w Klub Turystów Pieszych "WIERCIPIĘTY" Zmarł 16 kwietnia 1967 r., pochowany jest na Cmentarzu Centralnym. Córka Barbara jest nadal zaangażowana w działalność Klubu Tatrzańskiego.
Imieniem Stanisława Pawelskiego nazwano szlak w Puszczy Bukowej wiodący z Kijewa do Ogrodu Dendrologicznego w Glinnej, oznakowany kolorem czerwonym. Trasą tego szlaku wiedzie co roku wycieczka piesza klubu "Wiercipięty" nazwana imieniem Stanisława Pawelskiego i prowadzona dla uczczenia jego pamięci.
(Na podstawie "Regulaminu Wycieczki Szlakiem Stanisława Pawelskiego" opracowanego przez Zbigniewa Maciejowskiego w 2001 r.)

 

Trasa rajdu:

1. Kijewo - rozległa dzielnica prawobrzeżnego Szczecina powstała w wyniku akcji kolonizacyjnej w XVIII w. Pierwotnie osada ta nosiła nazwę "Wał Grodowy" - bowiem w pobliżu znajdowało się słowiańskie grodzisko.
Przez pewien czas mieszkańcy Kijewa zajmowali się uprawą morwy i hodowlą jedwabników.
W 1945 roku o Kijewo toczyły się zażarte walki, które spowodowały znaczne zniszczenia w zabudowie.
W 1997 roku przy ul. Orlej w Kijewie poświęcono nowy kościół ( zdjęcie obok) pod wezwaniem św. Jadwigi Królowej. Projektantem świątyni był inż. Rozwarski. Budowla, wykonana z cegły, posiada charakterystyczną otwartą dzwonnicę.		  
2. Kijewko - uroczysko leżące przy skrzyżowaniu nieczynnej linii kolejowej i Zbójnego Traktu - będącego przedłużeniem ul. Koziej.
Przed wojną znajdowała sie tu stacyjka kolejowa oraz duża willa, hotel i restauracja. Zabudowania te uległy zniszczeniu w 1945 r.
3. Pomnik Carla Ludwiga Gene
Carl Ludwig Gene żył w latach 1820-1893. Był z pochodzenia Francuzem. Od 1863 roku pełnił funkcję leśniczego w w Puszczy Bukowej. Był również jej miłośnikiem i propagatorem. To jenu zawdzięczamy wytyczenie pierwszych szlaków spacerowych na terenie Puszczy, odkrycie wielu głazów narzutowych, pomników przyrody itp. Był on również odkrywcą złóż węgla brunatnego koło Śmierdnicy, a także inicjatorem założenia Ogrodu Dendrologicznego w Glinnej.
Zginął w niewyjaśnionych okolicznościach w 1893 r. (został najprawdopodobniej zastrzelony przez kłusownika).
Pomnik wzniesiono w 1894 r. - zachował się do dzisiaj w bardzo dobrym stanie.

Fotografia pochodzi z książki A. Adamczaka i B. Kucharskiego: "Okolice Szczecina" 		 
     
4. Leśniczówka Kołowo - wybudowana w 1890 r, leży przy skrzyżowaniu Drogi Kołowskiej i Zbójnego Traktu.
 
5. Śmierdnica - META
Śmierdnica to stara wieś słowiańska należąca przez wiele lat do opactwa cystersów w Kołbaczu. Dynamiczny rozwój osady nastąpił pod koniec XIX w., kiedy to w pobliżu odkryto bogate pokłady węgla brunatnego.
Obecnie Śmierdnica liczy nieco ponad 1000 mieszkańców.
Nazwa osiedla wywodzi się od słowa "smród" i ma charakter topograficzny. W latach 1945-48 nazwa osady brzmiała: Smerdnica.